تا ریخچه ی جام جهانی:1994

 پانزدهمين دوره جام جهاني - 1994 ( آمريکا )

جام جهاني 1994 آمريکا رقابتي ديدني و زيبا بود که تنها نقطه ضعف آن برگزاري فينال بدون گل و کشيده شدن بازي به ضربات پنالتي براي نخستين بار در تاريخ اين مسابقات بود.

در حقيقت اعطاي افتخار ميزباني پانزدهمين دوره جام جهاني به آمريکا سبب تعجب بسياري شد زيرا هرگز فوتبال در اين کشور از مقبوليتي مناسب نسبت به ساير ورزش ها برخوردار نبود.
در مراکش به عنوان بزرگترين رقيب آمريکا براي کسب ميزباني جام جهاني نااميدي موج مي زد چرا که از زمان شروع جام جهاني در سال 1930 هيچ کشور آفريقايي ميزباني اين رقابت ها را عهده دار نشده بود.
از طرفي مراکش با داشتن فقط دو ورزشگاه، امکانات لازم را براي برگزاري چنين ديدارهاي با اهميتي در اختيار نداشت.
در نهايت "ژائو هاوه لانژ" رييس فدراسيون بين المللي فوتبال (فيفا) با انتخاب آمريکا درهاي تازه اي را به روي فوتبال گشود.
اين جام پرگل سرشار از هيجان، غم، شادي و شگفتي بود. بلغارستان که در 16 ديدار پيش خود در مرحله نهايي جام جهاني طعم پيروزي را نچشيده بود، با شکست آلمان مدافع عنوان قهرماني راهي مرحله نيمه نهايي شد.

** مارادونا محروم شد
"ديه گو مارادونا" ستاره بي بديل فوتبال جهان و آرژانتين نيز به علت مثبت بودن نتيجه آزمايش دوپينگش از اين رقابت ها کنار گذاشته شد.
همچنين "آندرس اسکوبار" مدافع تيم ملي کلمبيا به اين علت که در ديدار برابر آمريکا به تيم خودي گل زده بود، پس از بازگشت به کشورش به ضرب 12 گلوله به قتل رسيد.
تيم کم ادعاي ميزبان نيز در دور دوم با برزيل بازي کرد و با آنکه با تک گل "روماريو" شکست خورد اما سرفرازانه از اين رقابت ها کنار رفت.
برزيل بدون شک بهترين تيم اين رقابت ها بود اگرچه پيروزي اين تيم در فينال در ضربات پنالتي طعم خوبي براي هواداران برزيل در سراسر جهان نداشت اما آنها شايسته کسب چهارمين عنوان قهرماني بودند.

** استقبال از يک ورزش غيرآمريکايي
با آنکه ورزش هاي بسکتبال، بيسبال و فوتبال آمريکايي در کشور ميزبان به مراتب از جذابيت و محبوبيت بيشتري برخوردار بود اما پانزدهمين دوره جام جهاني با استقبال کم نظيري روبرو شد.

** مقدماتي جام جهاني رکورد شکست
در اين دوره 147 کشور در رقابت هاي مقدماتي جام جهاني شرکت کردند که رکورد تازه اي محسوب مي شد. در ميان اين تيم ها، آفريقاي جنوبي ديده مي شد که پس از غيبتي طولاني دوباره حضور يافته بود. در اين دوره نيز تيم هاي بزرگي غايب بودند.
انگليس، دانمارک (قهرمان جام ملت هاي 1992 اروپا)، پرتغال، لهستان و بار ديگر فرانسه که با گل دير هنگام بلغارستان در آخرين ديدار مقدماتي از صعود به جام جهاني باز ماند. همچنين يوگسلاوي نيز به دليل بروز جنگ داخلي با بوسني از اين رقابت ها کنار گذاشته شد. 24 کشور در اين دوره جام جهاني با يکديگر به رقابت پرداختند.
در طول يک ماه رقابت هاي جام جهاني، با وجود گرماي طاقت فرسا، ميزان تماشاگران به رکورد بيش از 3 ميليون 589 هزار نفر رسيد.

** تغييرات جديد
براي مهيج تر شدن بازيها، فيفا تغييري در قوانين فوتبال ايجاد کرد؛ جلوگيري از از تکل از پشت، ساده تر کردن قانون آفسايد و 3 امتياز براي هر برد بجاي 2 امتياز. همچنين در اين جام سهميه آفريقا از دو تيم به سه تيم افزايش يافت.

** عربستان شگفتي آفريد
صعود آمريکا و عربستان به دور دوم از شگفتي هاي اين جام بود. عربستان با گلزني "سعيد الاويران" در برابر بلژيک که مي توان آن را بهترين گل جام جهاني نام برد به اين مهم دست يافت.
روسيه با وجود کسب رکورد پنج گل زده به وسيله يک نفر (اولگ سالنکو) در ديدار با کامرون نتوانست به دور بعد صعود کند. همچنين روژه ميلاي کامروني 42 ساله با زدن يک گل به روسيه عنوان مسن ترين گلزن جام جهاني را بار ديگر از آن خود کرد (وي در جام جهاني گذشته نيز با زدن گل در 38 سالگي اين عنوان را به خود اختصاص داده بود).
در مرحله يک چهارم نهايي برزيل خود را در مصاف با هفت تيم اروپايي ديد که يکي از آنها ايتالياي سرسخت بود. ايتاليا در دور نخست به سختي از گروه خود صعود کرد و در يک هشتم نهايي به سد نيجريه خود. در حاليکه ايتاليا يک گل خورده بود و با اخراج "جيان فرانکو زولا" 10 نفره بازي مي کرد، لاجوردي پوشان با کمک "روبرتو باجو" بهترين جادوي "هوديني" خود را اجرا کردند.
اين بازيکن خوش فکر و باهوش علاوه بر زدن دو گل در اين ديدار، سه گل نيز در مراحل يک چهارم نهايي و نيمه نهايي به تيم هاي اسپانيا و بلغارستان زد تا يک تنه ايتاليا را به فينال جام جهاني هدايت کند.

** بزريل - هلند، بهترين بازي جام
ديدار برزيل در برابر هلند در مرحله يک چهارم نهايي را به حق بايد بهترين بازي جام دانست. برزيل در حاليکه 2 بر 0 از حريف پيش بود بازي را در نهايت با نتيجه 3 بر 2 به پايان رساند. به به تو، مازينيو و روماريو زننده 3 گل برزيل بودند ضمن اينکه اين پيروزي شادي تولد پسر به به تو را براي او مضاعف کرد.

** فينال بي روح برزيلي - ايتاليايي
در فينال دو تيم برزيل و ايتاليا در برابر يکديگر صف آرايي کردند اما اين ديدار که به نظر مي رسيد بازي زيبا و ايده آلي باشد در عمل يک نبرد فيزيکي و خسته کننده بود. براي نخستين بار سرنوشت جام جهاني به ضربات پنالتي واگذار شد.

** چهارمين قهرماني برزيل
آخرين پنالتي ايتاليا با شوت روبرتو باجو راهي آسمان آبي کاليفرنيا شد. برزيل پس از 24 سال بار ديگر قهرمان شد و به نخستين تيمي تبديل شد که جام جهاني را چهار بار لمس کرده است.

** برترين هاي جام
قهرمان: برزيل
نايب قهرمان: ايتاليا
سوم: سوئد
چهارم: بلغارستان

** آقاي گل: هريستو استويچکف (بلغارستان) و اولگ سالنکو (روسيه)

** بهترين بازيکن: روماريو

** برنده بازي جوانمردانه: برزيل

** اسطوره هاي جام جهاني 1994
- "روماريو فاريا دو سوزا" (برزيل، تولد 1996)
مهاجمي که با فرصت طلبي و خونسردي منحصر به فرد خود در مقابل دروازه حريف بسيار خطرناک ظاهر مي شد.
روماريو پيش از پيوستن به بارسلونا در سال 1993، در تيم المپيک 1988 برزيل و آيندهوون هلند خوش درخشيد.
وي گل پيروزي کشورش برابر سوئد در نيمه نهايي جام جهاني 1994 را به ثمر رساند و در مرحله گروهي نيز با گلزني برابر اين تيم و همچنين تيم هاي کامرون، روسيه و هلند مجموع گل هاي خود را به عدد پنج رساند.
اين بازيکن حضور در جام جهاني 1998 را به دليل مصدوميت از دست داد و در جام جهاني 2002 نيز با وجود اينکه براي دو فصل پياپي برترين گلزن ليگ دسته اول برزيل شناخته شده بود، توسط "لوييس فيليپه اسکولاري" به تيم ملي دعوت نشد.
وي اخيرا موفق شده است رکورد يک هزار گل را در طول دوران بازيگري اش ثبت کند.
- "هريستو استوچکوف" (بلغارستان، تولد 1966)
او مهمترين عامل مطرح شدن بلغارستان به عنوان يکي از قدرت هاي فوتبال جهان است.
استوچکوف يک مهاجم چپ پاي فعال که مستقيم به سوي دفاع حريف مي دويد و در عين حال مهارت بالايي در استفاده از توپ هاي مرده داشت به همين دليل هنگام عضويت در بارسلونا به "ال پيستولرو" شهرت يافت.
بلغارستان در شش دوره جام جهاني حتي موفق به يک پيروزي هم نشده بود اما استوچکوف در مسابقات 1994 خيلي زود با دو پنالتي، شکست 4 بر 0 يونان را رقم زد.
در جريان پيروزي 2 بر 0 بلغارستان برابر آرژانتين نيز دوباره گلزني کرد و درخشش خود را در ديدار برابر مکزيک در دور دوم هم تکرار نمود، با وجود اين بهترين لحظات استوچکوف و تيم ملي بلغارستان در يک چهارم نهايي و پيروزي برابر آلمان مدعي قهرماني رقم خورد.
اين بازيکن يک گل در جريان پيروزي 2 بر 1 برابر آلمان به ثمر رساند و با گلزني در نيمه نهايي برابر ايتاليا با شش گل در صدر گلزنان اين جام قرار گرفت.

- "روبرتو باجو" (ايتاليا، تولد 1967)
بازيکن ماهر و خلاقي که هميشه مورد تقدير کشورش نبوده است. به عنوان گرانترين بازيکن جهان در جام جهاني 1990 ايتاليا، يک گل ديدني برابر چکسلواکي به ثمر رساند اما در مرحله حذفي نتوانست کاري از پيش ببرد.
وي سه سال بعد عنوان بهترين بازيکن اروپا و جهان را به خود اختصاص داد و در جام جهاني 1994 آمريکا، تقريبا يک تنه کشورش را به فينال رساند.
با دو گل، ايتاليا را در برابر نيجريه نجات داد. در يک چهارم نهايي پيروزي را از چنگ اسپانيا درآورد و سپس با دو گل در نيمه نهايي از سد بلغارستان گذشت.
اما با از دست دادن يک پنالتي در فينال اين جام، قهرماني را نصيب برزيل کرد.
در جام جهاني 1998 عملکرد خوبي از خود به نمايش گذاشت اما اين امر مانع از حذف ايتاليا از دور مسابقات نشد.
او به جام جهاني 2002 دعوت نشد و سپس در سال 2004 از فوتبال خداحافظي کرد.

** آيا مي دانيد؟
- آمريکا با وجود نداشتن سابقه طولاني در ورزش فوتبال، شاهد بالاترين حضور تماشاگران در تاريخ مسابقات جام جهاني بود. نزديک به 5/3 ميليون نفر با متوسط 69 هزار نفر براي هر مسابقه، ديدارها را تماشا کردند. اين ميزبان در جام جهاني 1990 ايتاليا 5/2 ميليون نفر با متوسط 48 هزار نفر در هر مسابقه بود.
- برخي از بازيکنان سرشناس روسيه براي اعتراض به انتخاب "پاول ساديرين" به عنوان سرمربي در خانه ماندند.
- پيروزي 4 بر 0 بلغارستان برابر يونان، اولين پيروزي اين تيم پس از شش بار حضور در جام جهاني بود. اين تيم تا نيمه نهايي نيز بالا رفت.
- روژه ميلا با 42 سال سن، مسن ترين بازيکن حاضر در اين جام بود که با به ثمر رساندن گل در جريان شکست 6 بر 1 برابر روسيه، عنوان مسن ترين گلزن را نيز به خود اختصاص داد.
- "ريگوبرت سانگ" بازيکن 17 ساله کامرون، جوانترين بازيکني بود که در ديدار برابر برزيل اخراج شد.
- "اشتفان افنبرگ" آلماني پس از انجام حرکت زشتي مقابل تماشاگران هنگام تعويض در ديدار با کره جنوبي، به کشورش فرستاده شد. اين هافبک بايرن مونيخ ديگر هرگز براي تيم ملي آلمان بازي نکرد.
- مسابقه مکزيک و بلغارستان در دور دوم به دليل شکستن ميله دروازه و تعويض آن، 15 دقيقه متوقف شد.
- برزيل قهرماني خود را به "آيرتون سنا" راننده فرمول يک اين کشور اهدا کرد که اوايل سال 1994 در ايمولا ايتاليا کشته شده بود.

** ترکيب بازيکنان برزيل قهرمان جام جهاني 1994
دروازه بانان: کلاديو تافارل، زتي، گيلمار
مدافعان: يورجينيو، ريکاردو گومز، ريکاردو روچا، برانکو، آلداير، کافو، مارسيو سانتوس
هافبک ها: لئوناردو، مائورو سيلوا، دونگا، زينيو، راي، مازينيو، پائولو سرجيو
مهاجمان: رونالدو، به به تو، روماريو، ملور، ويولا
سرمربي: کارلوس آلبرتو پاريه را